Η καταδιωγμένη τέχνη του graffiti

Γράφει η Μαριτίνα Φακατσέλη

Πρωτοεμφανιζόμενη το 1970 στα σοκάκια της Νέας Υόρκης, στενά συνδεδεμένη με την κουλτούρα του υποκόσμου και παρεξηγημένη για βανδαλισμό παρά αναγνωρισμένη ως τρόπος (καλλιτεχνικής) έκφρασης, η τέχνη του δρόμου επιβιώνει, παράνομα και νόμιμα, έως και σήμερα. Ξεκινώντας ως επαναστατική κραυγή, διαμαρτυρία των καταπιεσμένων και τρόπος εκτόνωσης των βασανισμένων, η γραφή στους τοίχους εξαπλώθηκε και μαθεύτηκε, λόγω φυσικά της υπεροχής της ελευθερίας που παρέχει ο αυθορμητισμός, και δευτερευόντως αφού απευθύνεται σε όλους ταυτόχρονα · τα λόγια και οι εικόνες που αποτυπώνονται είναι, δυστυχώς ή ευτυχώς, στοιχεία βγαλμένα από την πραγματική ζωή, την ωμή και ίσως άσχημη αλήθεια , όπως τη βιώνουν και τη μοιράζονται με τον κόσμο γύρω τους οι εκφραστές της. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους αλλά και επειδή η τοιχογραφία πέρασε, ως φθορά δημόσιας περιουσίας, στην απέραντη λίστα των εγκλημάτων και ποινικών αδικημάτων από συντηρητικά -και μη- μυαλά. Είναι γεγονός πως στις περισσότερες χώρες του σύγχρονου κόσμου, το παιδί που τριγυρνά με τα σπρέι στους δρόμους καταδιώκεται, και μαζί με αυτό καταδιώκεται η αυθεντικότητα και καταργείται, αυτομάτως, η πραγματική έννοια της τέχνης του δρόμου. Η διάκριση ανάμεσα σε ένα λακωνικό σύνθημα στον τοίχο του μετρό και σε ένα αριστούργημα που καλύπτει πέντε ορόφους μιας πολυκατοικίας είναι, φυσικά, αναπόφευκτη για τους ανθρώπους, παρόλο που και τα δύο έργα αποτελούν μορφές τέχνης ·εκεί προκύπτει η έννοια του βανδαλισμού, με την οποία κάποιοι συμφωνούν και κάποιοι απορρίπτουν.
Οι περισσότερες πόλεις της χώρας μας διαθέτουν, προς όφελός μας, αμέτρητες τοιχογραφίες που διακοσμούν κάθε γωνιά τους και προσθέτουν χρώμα στη μονοτονία. Από τους κατακλυσμούς γραμμάτων και τις πολύχρωμες θάλασσες μπογιάς που παρανόμως πνίγουν τον ηλεκτρικό, μέχρι τα νόμιμα και λεπτομερώς επιμελημένα αριστουργήματα καλλιτεχνών επώνυμων και παγκοσμίως αναγνωρισμένων, οι πόλεις μας ολοένα ομορφαίνουν, χρωματίζονται. Αξίζει να αναφερθούν τα ονόματα ορισμένων από τους γνωστότερους Έλληνες ασκητές της τέχνης του δρόμου, και να παρατεθούν κάποια έργα τους:

ΙΝΟ
Μετατρέποντας την τέχνη του σε επάγγελμα, ο INO αποτελεί έμπνευση για κάθε καλλιτέχνη. Δε περιορίζεται στα όρια της πατρίδας του ή στον Πειραιά, παρά ζωγραφίζει σε κτήρια ασύλληπτων διαστάσεων στη Ιταλία, Ισπανία, Λευκορωσία, Η.Π.Α. διακοσμώντας από άκρη σ’ άκρη τον πλανήτη.

WD
O WD έγινε γνωστός με το έργο του στο Μεταξουργείο, την κουκουβάγια, όπου αποδίδει με εξαιρετική μαεστρία την προοπτική και δημιουργεί ένα έργο οφθαλμαπάτη.

Tuiyo
Από τους πρώτους Έλληνες τοιχογράφους. Ξεκίνησε το έργο του το 1999 με απλές δημιουργίες (αρχικά λέξεων, συνθημάτων, γραμματοσειρές) και συνεχίζει να εξελίσσεται.